Ooglid

Oogleden beschermen het oog tegen invloeden van buitenaf, zoals vuil en fel licht. Als er een voorwerp onze kant opkomt, knijpen we uit reflex onze oogleden dicht. Door te knipperen verspreiden de oogleden een dun laagje traanvocht (traanfilm) dat het oog vochtig en schoon houdt. Dit is belangrijk om een scherp zicht te houden.

De oogleden zijn huidplooien die zich aan de voorkant van het oog bevinden. We hebben een onderste ooglid en een bovenste ooglid. Het is belangrijk dat de oogleden goed functioneren. Dit heeft namelijk een directe invloed op de werking van de ogen. Dit leggen we hieronder verder uit. Soms kunnen de bovenoogleden deels over de ogen gaan hangen. De huidplooien zijn dan te ruim of het ooglid wordt slap. Dit heeft gevolgen voor het zien, maar ook iemands uiterlijk verandert erdoor.

Trillend ooglid

Veel mensen hebben geregeld last van een trillend ooglid. Een trillend ooglid ontstaat als de spiertjes in het ooglid snel achter elkaar aan- en ontspannen. Het trillen kan een paar minuten duren, maar ook een paar dagen. De oorzaak is meestal vermoeidheid, stress of langdurig lezen of achter een beeldscherm zitten. Het is een irritant gevoel, maar kan absoluut geen kwaad. Rust, stress verminderen/voorkomen of het ooglid zacht masseren, kan helpen.

De anatomie van het ooglid

Achter de huid van het ooglid ligt een kringspier: de oogspier. Als deze spier zich aanspant, wordt de ruimte tussen de oogleden kleiner of sluit het oog zich. De oogspier speelt ook een rol bij het rondpompen van het traanvocht. 

Daarnaast zijn er twee spieren die ervoor zorgen dat het bovenooglid omhoog getrokken kan worden en twee kleinere spiertjes die het onderste ooglid omlaag trekken. Achter de oogspier ligt een bindweefselplaat die het ooglid stevigheid geeft. In deze plaat zitten talgkliertjes. In het bovenste ooglid zijn dat er ongeveer 25 en in het onderste ooglid ongeveer 20. De talgkliertjes spelen een belangrijke rol bij de productie van de traanfilm. Tot slot liggen langs de ooglidrand nog zweetkliertjes en natuurlijk de wimpers. Het bovenooglid heeft ongeveer 100 oogharen, het onderooglid 50. De anatomie van het bovenste ooglid en onderste ooglid verschillen enigszins van elkaar.

Bovenste ooglid

Het bovenste ooglid bestaat aan de buitenkant uit een dunne, elastische laag huid. Waar de huid van het ooglid overgaat in het bindvlies (conjunctiva) dat de binnenzijde van het ooglid bekleedt, ligt de ooglidrand. Ongeveer één centimeter boven de ooglidrand maakt het bovenste ooglid een plooi (de ooglid-crease). Als we vooruitkijken, hangt de huid over de ooglid-crease.

Onderste ooglid

Ook het onderste ooglid heeft een huidplooi, die ongeveer 3,5 millimeter onder de ooglidrand ligt. Deze huidplooi is bij kinderen nog goed zichtbaar en bij volwassenen minder.