Wanneer je iemand tot je (mede-)erfgenaam benoemt, betekent dit dat hij de gehele erfenis of een aandeel in de erfenis verkrijgt, ofwel (een gedeelte van) alle bezittingen minus de schulden. Stel dat je naast het goede doel nog twee mensen of instellingen tot erfgenaam benoemt, dan krijgt het goede doel een derde deel van je nalatenschap. Je kunt je nalatenschap ook op een andere manier verdelen, waardoor niet alle erfgenamen evenveel krijgen. Deze verdeling legt je vast in je testament.
Een legaat is een bepaling in je testament dat je een vast bedrag of voorwerp (denk aan een schilderij of sieraad) nalaat aan een door jou gekozen persoon of organisatie. Voorbeeld: “ik legateer aan ... een bedrag in contanten van € 1.000.” Indien gewenst kan hierbij de term ‘vrij van recht’ worden opgenomen, wat betekent dat de kosten (zoals erfbelasting) niet afgetrokken worden van het legaat.
Een ander soort regeling bij testament is het instellen van een vruchtgebruik. De essentie van deze constructie is dat de vruchtgebruiker het recht heeft op het gebruik van bepaalde goederen, maar dat het eigendom van die goederen toebehoort aan iemand anders (de uiteindelijke erfgenaam).
De vruchtgebruiker van een huis mag hier gratis in wonen en de vruchtgebruiker van een bankrekening krijgt de rente. Hij is echter wel verplicht de goederen waarvan hij de vruchten geniet in stand te laten. Zo zal hij het huis moeten onderhouden en mag hij niet aan de hoofdsom van de bankrekening komen, tenzij dit door de erflater uitdrukkelijk anders is bepaald. Bij het einde van het vruchtgebruik (door het overlijden van de vruchtgebruiker of op een eerder tijdstip dat de erflater in zijn testament heeft vastgelegd) behoren de goederen in volle eigendom aan de erfgenaam.
Naast deze mogelijkheden, die door een notaris moeten worden vastgelegd, bestaat er nog het codicil. Dit is een volledig handgeschreven, gedagtekend en ondertekend stuk. Je hoeft hiervoor niet naar de notaris. Je kunt in een codicil echter maar een beperkt aantal zaken regelen. Je kunt dit gebruiken om je wensen voor begrafenis of crematie vast te leggen en om bepaalde goederen uit de inboedel aan een persoon of organisatie toe te wijzen. Onroerend goed, geld, waardevolle schilderijen en kunstvoorwerpen kun je niet verdelen via een codicil. Bovendien kan in een codicil geen executeur worden aangewezen en geen schenking aan een goed doel worden opgenomen. Zorg ervoor dat ieder voorwerp in je codicil nauwkeurig en afzonderlijk beschreven is en dat heel duidelijk is aan wie het wordt toegekend.
Doneren
