Het verhaal van Esther

“Eerder ingrijpen had veel schade kunnen voorkomen.”

Esther (37) dacht staar te hebben, maar het bleek een ernstige netvliesloslating te zijn. Nu is ze nagenoeg blind aan haar linkeroog. ‘Kom meteen in actie als je opeens flitsen of vlekken ziet!’

“Net als veel Nederlanders zie ik niet optimaal. Ik heb een ‘goed’ rechteroog (-2,5) en een ‘slecht’ linkeroog (-6,75). En met dat ‘slechte’ oog ging het vier jaar geleden mis. Zelfs met contactlenzen bleef ik links wazig zien. Ook had ik veel last van lichtflitsen en rare vlekken. Volgens de huisarts lag dit aan stress en bepaalde medicatie, met rust zou het wel overgaan. Een half jaar later bleek bij de opticien dat ik bijna niets meer met mijn linkeroog zag. Ik had waarschijnlijk een troebele ooglens (staar). Na een kleine chirurgische ingreep zou ik weer goed kunnen zien.

Kapot fotofilmpje

Maar bij de oogarts was mijn ooglens prima. Ik bleek een ernstige netvliesloslating (ablatio retinae) te hebben. Het netvlies is essentieel voor het zien. Licht dat het oog binnenkomt wordt hier omgezet in elektrische signalen die naar de hersenen gaan. Je kunt het vergelijken met een filmpje in een fototoestel. Bij mij was dat ‘filmpje’ helemaal kapot en lag het als een propje in mijn oog. Een (dreigende) netvliesloslating is in een vroeg stadium goed te behandelen. Maar omdat ik er te lang mee had doorgelopen was er veel blijvende schade. Bovendien lag de macula (gele vlek) los. Dit centrum van het netvlies bevat een hoge concentratie lichtgevoelige cellen. Hiermee zien we scherp om te lezen en televisie te kijken. Ook dit was niet meer te herstellen.

Olie in het oog

Twee dagen na de diagnose lag ik op de operatietafel voor een vitrectomie. De netvlieschirurg legt dan het netvlies weer op z’n plek, dicht gaatjes en verwijdert littekenweefsel. Vervolgens plaatst hij olie in het oog om het netvlies goed aan de oogwand te plakken. Die olie wordt dan later weer operatief verwijderd. De operatie duurde ruim drie uur. En omdat ik pril zwanger was, kon dat alleen met een plaatselijke verdoving. Urenlang lag ik doodstil onder een doek. Ik vond dat best spannend. Mijn mobiele telefoon met een luisterboek bood afleiding en dat was fijn!

Geen diepte zien

Hoewel een netvliesloslating goed te behandelen is – in negentig procent van de operaties treedt herstel op – is mijn zicht niet verbeterd. Ik ben inmiddels zes keer geopereerd, maar steeds laat het netvlies weer los. Ik kijk met één oog en dat is lastig. Ik zie bijvoorbeeld geen diepte meer. ‘Goed kijken mama’, roept mijn dochtertje (2) vanuit de kinderwagen als ik weer een stoeprand ‘mis’. Toch focus ik op wat er wél kan. Ik ben zuinig op mijn rechteroog dat het nog goed doet. Er is een verhoogd risico dat het netvlies daar ook loslaat. Ik controleer regelmatig in het ziekenhuis mijn beide ogen en ben nu wél alert op de signalen van een netvliesloslating.

Check je ogen!

Met eerder ingrijpen was ik niet (deels) blind geworden. Komt er netvliesloslating voor in je familie of ben je sterk bijziend (-6 of hoger), controleer dan regelmatig je netvlies. En kom meteen in actie als je opeens flitsen of vlekken ziet. Gelukkig geven de artsen mij nog niet op. Er is veel wetenschappelijk onderzoek naar netvliesaandoeningen en de resultaten zijn hoopgevend. Zoals het printen of transplanteren van een netvlies. Maar er zijn ook nog veel vragen. Hoe verloopt de interactie met de hersenen? En wat betekent een getransplanteerd netvlies voor de samenwerking met het andere oog? Het Oogfonds financiert dit onderzoek en dat is ontzettend belangrijk. Niet alleen voor mij, maar ook voor de 17.500 Nederlanders die jaarlijks de diagnose netvliesloslating krijgen. Help jij ook mee dit onderzoek mogelijk te maken?”