Verziend (hypermetropie)

Van verziendheid, ook wel hypermetropie genoemd, wordt vaak gezegd dat mensen een voorwerp op afstand wel goed kunnen zien, maar niet dichtbij. Dit is niet helemaal waar en we leggen hieronder uit waarom.

Wat is verziend?

Lichtstralen vallen het oog binnen via het hoornvlies en gaan via de pupil naar de ooglens. De ooglens heeft een platte bolvorm. Zowel het hoornvlies als de ooglens breken de lichtstralen. Daardoor komen achter de ooglens de lichtstralen samen in één punt. Bij goede ogen vallen de lichtstralen precies samen op het netvlies, achter in het oog. Hierdoor ontstaat er één helder beeld.

Is iemand verziend, dan komen de lichtstralen samen achter het netvlies. Op het netvlies zelf ontstaat dan een wazig beeld. Er zijn twee oorzaken waardoor dit gebeurt:

• Het oog is te kort. Dat wil zeggen de afstand tussen het hoornvlies (voorkant oog) en het netvlies (achterkant oog) te klein is. Hierdoor komen de lichtstralen, die door het hoornvlies en de ooglens gebroken zijn, achter het netvlies samen in plaats van op het netvlies.
• Het hoornvlies of de ooglens is te plat. Hierdoor worden de lichtstralen niet sterk genoeg gebroken en komen ze achter het netvlies samen in plaats van op het netvlies.

Om duidelijk te krijgen wat verziendheid is, maken we een onderscheid tussen voorwerpen op afstand zien en dichtbij zien. Als we goede ogen hebben en we kijken in de verte, dan zijn onze ooglenzen plat en valt het beeld op het netvlies. Willen we iets op korte afstand bekijken, dan schuift het beeld in onze ogen automatisch naar achteren. Maar doordat onze ooglenzen opbollen, halen we het beeld naar voren, waardoor het toch op het netvlies valt en we het scherp zien. Dit proces heet accommoderen.

Bij verziendheid komen de lichtstralen die het oog binnenvallen, achter het netvlies samen. Dit gebeurt zowel bij ver zien als dichtbij zien. Kinderen en jonge mensen kunnen dit verschil echter opheffen door te accommoderen, ook als ze iets in de verte bekijken. Hierdoor kunnen ze het beeld naar voren halen, waardoor het toch op het netvlies komt en dus scherp gezien wordt. Als de verziendheid te groot is, lukt dit niet. Ook voor oudere mensen werkt deze truc niet. Oudere mensen kunnen namelijk niet meer goed accommoderen.

Symptomen van verziendheid

Verziendheid kent wisselende symptomen. Bij kinderen en jonge mensen hoeft verziendheid geen klachten te geven. Als er klachten zijn, is het vaak vermoeidheid, hoofdpijn en soms scheelzien. Dit komt omdat het accommoderen wat kinderen en jonge mensen ter compensatie doen, goed werkt, maar voor de ogen wel erg vermoeiend is. Door een bril te dragen verdwijnen de klachten vanzelf. Soms zien ze aan het eind van de dag wel minder scherp, omdat het accommoderen door de vermoeidheid steeds moeilijker wordt.

Iedereen die ouder wordt, wordt in min of meerdere mate verziend, omdat de ooglens minder goed kan opbollen en accommoderen daardoor moeizamer gaat. De eerste klachten beginnen vaak met lezen. Naarmate men ouder wordt en het vermogen tot accommoderen verder afneemt, wordt ook het ver zien slechter.

Is verziend plus of min?

Verziend is plus en bijziend is min. Dit betekent dat iemand die verziend is geholpen kan worden met een plus-bril of plus-contactlenzen. Ook kan een laserbehandeling of operatie het zicht bij verziendheid verbeteren. Bij een operatie worden er kunstlenzen geïmplanteerd. Dit gebeurt eigenlijk alleen als iemand sterk verziend is.

Wat is bijziend?