Met lichte oogklachten ging Jan uit Ommen naar de opticien toe. Omdat die iets vreemds achter zijn oog ziet, wordt Jan doorverwezen naar de oogarts, en van daaruit naar het Leids Universitair Medisch Centrum. De diagnose volgt snel: oogmelanoom. ‘Ik had nog nooit van oogkanker gehoord.’
Eigenlijk dacht Jan alleen een nieuwe bril nodig te hebben. Maar bij de opticien valt iets op, en de oogarts in Hengelo vindt het verdacht genoeg om verder onderzoek te doen. In het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) wordt de diagnose gesteld: een oogmelanoom. ‘Dan schrik je echt enorm,’ zegt Jan. ‘Kanker, dat is gewoon heel slecht nieuws.’
Radioactief schildje
De behandeling volgt snel. Met een operatie wordt een radioactief schildje tijdelijk op de buitenkant van de oogbol geplaatst. De radioactieve straling uit dit schildje moet de kanker aanpakken. Of dat effect heeft, is pas na een aantal maanden duidelijk. ‘Het schildje bleef een paar dagen zitten, daarna werd het onder plaatselijke verdoving verwijderd,’ zegt Jan. ‘Toen begon voor mij het lange wachten op de uitslag.’
Geen afstand en geen diepte zien
De behandeling verloopt succesvol en de uitslag is positief: geen uitzaaiingen. Maar direct na de operatie wordt duidelijk dat Jan, zoals vooraf verwacht, blijvend zichtverlies heeft. Met zijn linkeroog ziet hij nog maar 40 tot 50 procent. ‘Dat betekent dat ik afstand en diepte niet goed meer kan inschatten,’ vertelt hij. ‘En dat heeft grote impact. Ik speelde graag golf, maar op de green zie ik nu niet meer goed hoe ver de hole is. Dat haalt veel plezier weg.’ Ook wielrennen, wat Jan graag deed, vindt hij inmiddels te riskant. ‘Mijn reactievermogen is verminderd. Autorijden gaat nog, maar niet meer in het donker. Zelfs iets simpels als traplopen vraagt nu om extra voorzichtigheid.’
Oogkanker kan iedereen overkomen
De diagnose kwam hard aan bij Jan. ‘Ik wist niet eens dat deze ziekte bestond. En ineens zat ik elk half jaar gespannen in de wachtkamer, in afwachting van nieuws over mogelijke uitzaaiingen. Als de uitslag goed was – geen uitzaaiingen – reed ik juichend terug naar huis.’
In zijn woonplaats is Jan een bekende en geliefde verschijning. Als oud-voorzitter van voetbalclub Heracles Almelo leidde hij de club naar de eredivisie. Later was hij vier jaar voorzitter van de Raad van Commissarissen van de KNVB. ‘Een ziekte als oogkanker kan iedereen treffen,’ zegt hij. ‘En hoewel ik door mijn gezichtsverlies sommige dingen niet meer kan, tel ik nog elke dag mijn zegeningen.’
Wetenschappelijk onderzoek financieel ondersteunen
In de jaren dat Jan onder behandeling en controle is, heeft hij een goede band opgebouwd met de artsen in het LUMC. Hij nam deel aan meerdere wetenschappelijke onderzoeken en is vol lof over de zorg: ‘In Leiden wordt echt baanbrekend werk verricht. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit team behandelingen gaat vinden voor de nare uitzaaiingen die bij deze ziekte kunnen horen.’
Omdat hij uit eigen ervaring weet hoe belangrijk onderzoek is, besloot Jan het Oogfonds financieel te steunen. ‘Als ondernemer weet ik hoe waardevol sterke netwerken zijn,’ zegt hij. ‘En als oud-voorzitter van Heracles Almelo en de KNVB heb ik geleerd hoe je met samenwerking echt iets in beweging kunt zetten. Datzelfde hoop ik ook te bereiken in de strijd tegen deze ziekte.’
‘Het had heel anders kunnen aflopen’
De behandeling van Jan ligt inmiddels ruim vijf jaar achter hem. In die tijd zijn er geen uitzaaiingen gevonden – en dat is een enorme opluchting. ‘De kans dat het alsnog ‘mis is’, wordt gelukkig steeds kleiner. Ik hoef nu nog maar één keer per jaar op controle, in plaats van ieder half jaar.’
Het besef dat hij geluk heeft gehad, is altijd aanwezig. ‘Er kunnen zoveel complicaties ontstaan bij deze ziekte,’ zegt hij. ‘Het kan iedereen overkomen. Dan is het in de toekomst hopelijk een enorme geruststelling als je weet dat er een behandeling is die je leven kan redden.’
