Onderzoek toont belang van voorlichting
Uit onderzoek van NVVO en Oogvereniging onder orthoptisten en ouders bleek dat vooral bij de informatievoorziening omtrent myopie management aan ouders en kinderen een verbeterslag gemaakt kon worden. Maar dan wel op een zo neutraal mogelijke manier, in een oogheelkundig landschap met verschillende inzichten en overtuigingen over de behandeling van progressieve myopie. Er is ingezet op eenvoudige, overzichtelijke en visueel aantrekkelijke praatplaten.
Landelijke campagne
De NVVO, de Oogvereniging en het Oogfonds zijn nu een landelijke campagne gestart om voorlichting te bevorderen vanuit de orthoptie praktijk richting ouders/verzorgers en hun bijziende kind.
Belangrijke uitkomsten onderzoek
De huidige informatievoorziening aan ouders en hun kind(eren) is onderzocht. Daaruit kwam naar voren dat beter voorlichtingsmateriaal gewenst is om te gebruiken tijdens de consulten, er bleek namelijk dat:
- 44% van de ouders was tevreden met de informatie die hun kind kreeg;
- 63% van de ouders was tevreden met de informatie die zijzelf kregen.
Er is daarom nieuw voorlichtingsmateriaal ontwikkeld en getest in de tweede fase van het onderzoek:
- Vier losse praatplaten ‘myopie bij kinderen’ voor de kinderen zelf, de ouders/verzorgers, de school van de kinderen, en over behandelmogelijkheden.
- 92% van de ouders was tevreden met het nieuw ontwikkelde voorlichtingsmateriaal, waarna met hun feedback en de feedback van orthoptisten deze praatplaten nog verder zijn verbeterd. Ook is er een vijfde praatplaat is toegevoegd over leefstijl.
Wat vragen wij van u als orthoptist
De praatplaten ondersteunen uw mondelinge voorlichting aan ouders/verzorgers en hun kind(eren). De praatplaten zijn bedoeld als leidraad voor gesprekken en als overzichtelijke keuzehulp voor wat er op het gebied van myopiemanagement in Nederland door oogprofessionals geadviseerd wordt. Er zijn vijf praatplaten beschikbaar:
- Voor het kind;
- Voor ouders/verzorgers;
- Over leefstijl en de 20-20-2 regel;
- Over behandelmogelijkheden;
- Informatie voor de school.
Hoe kunt u de praatplaten gebruiken?
De set die is uitgedeeld op het NVVO congres (april 2025), kunt u tijdens het spreekuur tonen en bespreken. Een geprinte set kunt u aan patiënten mee naar huis geven als referentie van wat er is besproken. U kunt de praatplaten ook digitaal delen per email, via de QR-code, of door te wijzen op de website www.ikbenbijziend.nl.
Beslis per ouder en kind en per consult welke praatplaten u deelt en welke nog niet. Bijvoorbeeld: deel de praatplaat over leefstijl bij het eerste consult en de praatplaat over behandelopties bij een vervolgconsult als duidelijk is dat een behandeling wordt aanbevolen.
Hier zijn nog meer ideeën hoe de praatplaten ingezet kunnen worden:
- Geef een setje praatplaten mee naar de wachtkamer tijdens het inwerken van de druppels als je al weet dat er sprake is van myopie.
- Voeg ze toe aan de patiëntenfolders in het EPD en voeg ze toe aan het patiëntendossier dat de ouders/verzorgers thuis kunnen inzien.
- Print de praatplaten of vraag de drukker van het ziekenhuis of hij meer setjes voor je kan afdrukken. Zo kun je nog meer patiënten een fysiek exemplaar meegeven.
Wat zijn deze praatplaten níet?
De praatplaten zijn niet ontwikkeld om volledige informatie op alle gebieden te geven. Omdat de informatie zo compact, overzichtelijk en eenvoudig mogelijk is gehouden, zijn ze als hulpmiddel in het geheel van de informatievoorziening bedoeld en geen vervanging van uitleg door de orthoptist.
Myopiemanagement is een vakgebied dat volop in ontwikkeling is. Ook zijn er, zoals in het “raamwerk behandeling progressieve myopie” van NVVO uitgebreider beschreven wordt, onder professionals verschillende, soms tegenstrijdige meningen en inzichten als het gaat om de inzet van myopiemanagement. De inhoud van de praatplaten is daarom zo neutraal mogelijk gehouden. Ze kunnen daardoor gebruikt worden door alle oogprofessionals, ook als ze maar een deel van de interventies aanbieden of adviseren.
De praatplaten zijn beschikbaar in het Nederlands en het Engels.
Download gratis de vijf digitale praatplaten (NL)
Of download hier de gratis vijf digitale praatplaten (UK)
Bestel hier 20-20-2 materialen ter ondersteuning van leefstijl advies
Bijziendheid een groeiend probleem
Het Raamwerk Progressieve Myopie van de NVVO schrijft:
De laatste decennia zien we een sterke toename van het aantal patiënten / kinderen met progressieve myopie. Ook de orthoptist krijgt steeds meer patiënten op het spreekuur met deze aandoening. Myopie is geassocieerd met een reeks van oogaandoeningen (waaronder myope maculadegeneratie, glaucoom en ablatio retinae), waardoor veel van deze patiënten op latere leeftijd slechtziend of zelfs blind kunnen worden. Met name deze toename in prevalentie heeft ertoe geleid dat het wetenschappelijk onderzoek naar myopie de laatste jaren in een stroomversnelling is geraakt. De uitkomsten van deze onderzoeken zijn niet altijd eenduidig en vertaling naar de dagelijkse praktijk blijkt lastig.
Dit maakt ook duidelijk dat voorlichting geven aan ouders/verzorgers en hun bijziende kind(eren) een hele uitdaging is. Er wordt gewerkt aan een richtlijn progressieve myopie die mogelijk in de loop van 2026 afgerond zal worden. De praatplaten myopie bij kinderen zullen daarop dan weer aangepast worden.