Behandeling van bijziendheid
Gelukkig is er iets te doen om bijziendheid bij kinderen te voorkomen of te beperken en daarmee het risico voor later zo laag mogelijk te houden. Zelfs als het kind erfelijk belast is. Zolang het oog nog groeit kan de bewezen 20-20-2 leefstijlregel helpen:
- Na 20 minuten dichtbij kijken,
- 20 seconden in de verte kijken,
- Minimaal 2 uur per dag naar buiten.
De groei van het oog vindt plaats tot soms wel vijventwintig jaar, dus tot die tijd kan er invloed worden uitgeoefend op het behoud van goed zicht.
Daglicht, ook wanneer het bewolkt is of regent zorgt voor het vrijkomen van dopamine in het netvlies en dopamine remt vervolgens de groei van de oogbol. Daglicht is daardoor essentieel. Wanneer een oog te snel groeit of langer door blijft groeien, kan bijziendheid ontstaan of toenemen. Door veel buiten te zijn en verstandig met schermgebruik om te gaan, kun je het risico op bijziendheid aanzienlijk verlagen.
Hoeveel uur schermtijd is verantwoord?
Het is raadzaam om kinderen tussen de twee en vijf jaar maximaal een uur per dag dichtbij naar een scherm te laten kijken. En kinderen tussen de zes en tien jaar twee uur per dag. Daarboven zou het maximum aantal schermuren per dag naar drie uur kunnen verschuiven.
Tevens is voor kinderen de afstand tot een scherm of boek een punt van aandacht. Voor de ontwikkeling van het oog is een afstand van meer dan dertig centimeter gewenst. Laat een kind liever (niet dichtbij) naar de tv kijken, dan naar een tablet of smartphone.
Wat als een kind al bijziendheid heeft?
Wanneer het kind al bijziendheid heeft, kan myopie management naast leefstijlaanpassing gewenst zijn. Myopiemanagement is een verzamelnaam voor behandelingen om bijziendheid af te remmen. Wanneer deze behandeling aanslaat, wordt de lengte groei van het oog geremd en blijft de minsterkte zo beperkt mogelijk. Dat is een goed teken, want een lagere minsterkte (korter oog), betekend een lager risico op oogaandoeningen. Meestal wordt een dergelijke behandeling voorgeschreven door een orthoptist of optometrist, afhankelijk van de leeftijd.
Druppels, lenzen of een bril?
Voor kinderen met bijziendheid zijn er momenteel verschillende soorten myopiemanagement. Dit kan door middel van oogdruppels, speciale contactlenzen of een bril. Hieronder lichten we een aantal van deze opties verder toe.
Atropine oogdruppels
Atropine oogdruppels worden van oudsher in de oogheelkunde gebruikt. Deze oogdruppels verwijden de pupil en leggen de spieren stil die de ooglens boller maken om dichtbij te kunnen zien (het zogeheten accommoderen). De laatste jaren wordt atropine ook gebruikt om toename van bijziendheid te remmen.
Contactlenzen
Speciale contactlenzen kunnen het brandpunt van de invallende lichtstralen corrigeren, zodat op het hele netvlies een scherp beeld valt. Dit kan groei van de oogbol vertragen.
Er zijn op dit moment twee type contactlenzen beschikbaar:
- Orthokeratologie (Ortho-K/ OK) ‘Nachtlenzen’: de speciale vorm van deze lenzen maakt het hoornvlies ’s nachts, wanneer het kind slaapt, heel subtiel iets platter. Dit corrigeert de min-sterkte waardoor het kind overdag zonder lenzen in de verte scherp kan zien. Een bijkomstigheid is dat de toename van bijziendheid wordt afgeremd. Oogartsen in Nederland raden Ortho-K (nacht) lenzen af bij kinderen onder de 12 jaar.
- Zachte Multifocaal/Dual Focus lenzen: deze lenzen worden gedurende de dag gedragen en bevatten speciale ringen die invloed uitoefenen op de ooggroei. Tegelijkertijd zorgen ze ervoor dat het zicht scherp is. Deze lenzen kunnen voor de behandeling van bijziendheid vanaf het 8ste levensjaar worden gebruikt.
Bril
Een bril met speciaal ontwikkelde brillenglazen kan ervoor zorgen dat de groei van het oog wordt afgeremd, waardoor de uiteindelijke min-sterkte zo laag mogelijk blijft. Voordelen van een behandeling met zo’n speciale bril, is het gemak en de jonge leeftijd waarop gestart kan worden.
Een combinatie van atropine druppels, speciale contactlenzen en brillenglazen is ook mogelijk.
