Bijziendheid en atropine
Elke dag een druppel atropine in de ogen is in het grootste deel van Azië. Dit is de standaardbehandeling voor kinderen bij wie de myopie snel toeneemt. In Taiwan druppelt zelfs meer dan de helft van alle bijziende jonge kinderen om de achteruitgang te temperen. Doordat atropine de pupil verwijdt, valt er meer licht in het oog en wordt de groei daarvan geremd. Er kleven echter ook nadelen aan: na het druppelen is dichtbij kijken moeilijk en door de vergrote pupil is licht moeilijk te verdragen. Een leesbril en een zonnebril dragen helpt dan. Ook de langetermijneffecten moeten nog beter onderzocht worden.
Klinische trials
Klinische trials hebben verschillende farmacologische en optische interventies onderzocht, en daaruit is gebleken dat een behandeling met een hoge concentratie (0,5 en 1,0%) atropine oogdruppels het grootste effect had. Dit kon de oogaslengte groei met 70-80% verminderen. Helaas kleefden er vervelende bijwerkingen aan deze dosering, want de hoge concentratie gaf pupilverwijding (last van het licht) en verlies van het scherpstel vermogen van de lens (accommodatie problemen, d.w.z. last met lezen en dichtbij kijken). Ook werd er een toename (rebound) van de brilsterkte gezien na het stoppen van de druppel. Oogartsen in Nederland staan nu voor een dilemma. De 0,05% is beter te verdragen maar minder effectief. Terwijl de effectievere 0,5% bijwerkingen geeft die lastig te verdragen zijn zonder speciale maatregelen.
Onderzoek
In dit onderzoek vergelijken arts-onderzoekers 0,05% met 0,5% atropine oogdruppels in 550 kinderen met progressieve bijziendheid in een dubbelblind, gerandomiseerd onderzoek (figuur 1). Het onderzoek zal 3 jaar lopen in verschillende centra; de progressie van bijziendheid en aslengte toename, alsmede de bijwerkingen en therapietrouw zal worden onderzocht. Het bestuur van de beroepsvereniging (NOG) heeft steun uitgesproken. Onderzoeksgegevens worden in een nationaal online platform verzameld. Deze zullen de basis vormen voor verder onderzoek naar bijziendheid in Nederland. De uitkomsten zullen uitwijzen welke concentratie de voorkeur moet krijgen gezien effectiviteit en bijwerkingen. En dat er risicoprofielen aan te wijzen zijn voor kinderen die een zwaardere behandeling nodig hebben versus kinderen waarvoor een lichtere aanpak volstaat. De uitkomsten van ons onderzoek zullen gebruikt worden om een nationale richtlijn voor bijziendheid behandeling op te stellen.