De ziekte van Sjögren is een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem zich richt tegen het eigen lichaam. Daarbij worden vooral de slijmvliezen en klieren aangetast, wat kan leiden tot uiteenlopende klachten. Een van de meest voorkomende en belastende symptomen is droogheid, met name van de ogen.
Wat is Sjögren?
Bij Sjögren werken bepaalde klieren, zoals de speeksel- en traanklieren niet meer goed. Daardoor maken zij te weinig vocht aan. Dit veroorzaakt klachten die variëren van milde irritaties tot serieuze beperkingen in het dagelijks functioneren. De aandoening kan op zichzelf voorkomen, maar ook in combinatie met andere auto-immuunziekten zoals reuma.
Oorzaken van Sjögren
De precieze oorzaak van de ziekte van Sjögren is nog niet volledig duidelijk. Wel weten we dat het afweersysteem zich vergist en vochtproducerende klieren aanvalt, waardoor klachten ontstaan. Mogelijke factoren die hierbij een rol kunnen spelen, zijn:
- Erfelijkheid – De aandoening komt vaker voor binnen families waar ook andere auto-immuunziekten voorkomen.
- Hormonale factoren – Vooral vrouwen worden getroffen, vaak rond of na de overgang, wat wijst op een mogelijke hormonale invloed.
- Omgevingsinvloeden – Infecties met bepaalde virussen of bacteriën kunnen het immuunsysteem ontregelen en een afweerreactie uitlokken.
- Andere auto-immuunziekten – Mensen die al een auto-immuunziekte hebben, zoals reumatoïde artritis of lupus, lopen meer kans om ook Sjögren te ontwikkelen.
Vroege herkenning en behandeling zijn belangrijk om klachten onder controle te houden en de kwaliteit van leven te verbeteren. Bij aanhoudende klachten is het raadzaam om een arts te raadplegen.
Symptomen
Veelvoorkomende klachten zijn:
- Droge ogen, mond, huid, luchtwegen of vagina
- Aanhoudende vermoeidheid
- Spier- en gewrichtspijn
- Temperatuurschommelingen en griepachtige gevoelens
- Moeite met slikken
- Tand- en tandvleesproblemen
Droge ogen
Voor het Oogfonds is het belangrijk om stil te staan bij het effect van Sjögren op de ogen. Droge ogen zijn vaak een van de eerste signalen van de ziekte. Patiënten kunnen last hebben van een droog gevoel, branderigheid, jeuk, of een zandkorrelgevoel. Deze klachten ontstaan doordat de traanklieren onvoldoende traanvocht aanmaken, wat leidt tot een verstoorde bescherming van het oogoppervlak. Zonder goede behandeling kunnen droge ogen veel klachten geven.
Meer informatie
Wilt u meer weten over de diagnose en behandeling van de ziekte van Sjögren? Bezoek dan de website van de Nederlandse Vereniging voor Sjögrenpatiënten.
