Macula pucker

Wat is macula pucker?

Macula pucker is een gerimpeld laagje bindweefsel dat zich precies over het centrum van het netvlies (de macula of gele vlek) heeft gevormd. De macula is de plek waar we scherp mee kunnen zien. Een macula pucker komt meestal voor aan één oog, maar het kan ook aan twee ogen voorkomen.

Het laagje weefsel dat over de macula groeit, is een soort littekenweefsel dat in de loop van de tijd wat samentrekt. Daardoor gaat het onderliggende netvlies ook plooien. Door de plooiing van het netvlies bij macula pucker, staan de kegeltjes in de macula niet meer mooi geordend. In de gele vlek liggen heel veel kegeltjes bij elkaar. Kegeltjes nemen kleuren en contrast waar en zijn nodig om details goed te kunnen zien. Dit verklaart waarom het zicht bij macula pucker wazig wordt en vervormt.

Oorzaak macula pucker

In het overgrote deel van de gevallen is er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen voor macula pucker. Dit noemen we ook wel primaire macula pucker. Primaire macula pucker zien we vooral bij ouderen.

Soms ontstaat macula pucker als gevolg van een oogoperatie of door een oogziekte. Dit noemen we secundaire maculapucker. Oogziekten waar macula pucker bij voorkomt, zijn bijvoorbeeld netvliesscheur, netvliesloslating, inwendige oogontsteking, gezwellen, diabetische retinopathie en bloedvatafwijkingen. Secundaire macula pucker is niet gerelateerd aan leeftijd.

Macula pucker symptomen

Mensen met macula pucker ervaren een of meer van de volgende klachten:

• Een vermindering van het gezichtsvermogen
• Een vertekening van het zicht: rechte lijnen worden als krom gezien
• Dubbelzien met één oog
• Verschil in beeldgrootte. Meestal is er sprake van beeldverkleining
• Soms gaat macula pucker gepaard met het zien van lichtflitsen

De klachten bij macula pucker verschillen van persoon tot persoon. Ze kunnen mild tot ernstig zijn. Dit is afhankelijk van de ernst van de macula pucker. De klachten blijven na de diagnose vaak stabiel. Bij een klein deel van de mensen (zo’n 25%) verergeren de klachten geleidelijk. Een macula pucker leidt niet tot blindheid, omdat het netvlies rondom de macula niet aangetast is en dus normaal functioneert.

Is een macula pucker erfelijk?

Voor zover bekend is een macula pucker niet erfelijk.

Macula pucker behandeling

Vaak wordt macula pucker bij toeval door de oogarts ontdekt. Een groot deel van de mensen met macula pucker hoeft niet behandeld te worden, omdat de klachten mild zijn. Nemen de klachten toe en ondervindt iemand daar echt hinder van, dan kan er besloten worden om de macula pucker te opereren. Bij deze operatie wordt het glasvocht uit het oog verwijderd (vitrectomie). Vervolgens wordt het littekenweefsel verwijderd samen met het meest oppervlakkige laagje van het netvlies.

Het is vooraf moeilijk om in te schatten of en hoeveel de gezichtsscherpte zal verbeteren na een operatie. Het succes hangt onder andere af van hoe lang de macula pucker al bestond (hoe korter, hoe slechter de prognose) en wat de gezichtsscherpte was voor de operatie (hoe hoger, hoe beter de prognose). Beeldvervormingen nemen door de operatie meestal wel af of verdwijnen helemaal.

Na het operatief verwijderen van de macula pucker moet het onderliggende netvlies zich herstellen. Dit gaat langzaam. Het kan enige maanden tot één à twee jaar duren. De operatie geeft daarom niet direct resultaat. Het gezichtsvermogen kan in de loop van de maanden langzaam vooruitgaan.