Goede voorlichting aan mensen met bijziendheid is noodzaak!
Wie bijziend is, kan te maken krijgen met acute oogklachten. Als je er niet op tijd bij bent, kunnen die klachten leiden tot flinke schade aan het oog. Zo ook bij Anton (58), die een oogoperatie moest ondergaan. ‘Als ik er sneller bij was geweest had ik vervelende complicaties kunnen voorkomen.’
Niets wees er die ochtend op dat Anton te maken had met acute oogklachten. ‘Ik was aan het lezen en ontdekte een soort vettig vlekje in mijn zicht. Daardoor zag ik iets waziger. Ik zette mijn bril af, poetste hem. Maar dat vlekje bleef bestaan.’ De klachten hielden een paar dagen aan. ‘Het was vervelend, maar bleef stabiel. Daarom maakte ik me niet ongerust.’ Na tien dagen doemt er ineens een grote zwarte vlek op in Antons gezichtsveld. Dan blijkt het goed mis te zijn: een acute netvliesloslating.
Hoger risico op oogaandoeningen
Wie last heeft van bijziendheid, of myopie, kan op latere leeftijd (meestal na de 40) te maken krijgen met oogaandoeningen. Een bijziend oog is vaak langer en het netvlies staat onder meer spanning. Dit maakt het gevoelig voor schade. Glaucoom, netvliesloslating, en maculadegeneratie zijn veelvoorkomende problemen. Vooral mensen met hoge bijziendheid (-6.00 en sterker) lopen risico. Van alle mensen met hoge bijziendheid wordt 1 op de 3 zelfs blind of slechtziend. Maar ook mensen met matige bijziendheid (-3.00 tot -6.00) hebben al een duidelijk verhoogd risico.
Anton droeg al vroeg een bril. ‘Ik was als kind altijd aan het prutsen met kleine dingetjes, ik houd van techniek. Zoveel dichtbij kijken was denk ik te inspannend voor mijn ogen.’ In de derde klas van de lagere school krijgt hij een bril. ‘Mijn afwijking is nooit heel sterk geweest, min 2.25 aan de ene kant en min 3.25 aan de andere. Dankzij mijn bijziendheid had ik pas na mijn vijftigste een leesbril nodig.’
Van voorspoedig herstel naar complicaties
Terug naar de dag waarop in Antons zicht een zwarte vlek opdoemt. ‘Ik had meteen door dat het mis was.’ De huisarts verwijst Anton direct door naar de specialist. Daarna gaat het snel. ‘De scan toonde een scheurtje in mijn netvlies en een loslating. Diezelfde middag ben ik geopereerd.’ Na de operatie verloopt het herstel in eerste instantie voorspoedig. Binnen enkele weken gaat Anton, die in Groningen fietsenmaker is, weer aan het werk. Maar na enkele maanden vermindert zijn zicht opnieuw. Antons ooglens heeft staar opgelopen. Een veel voorkomende complicatie bij oogoperaties.
Lantaarnpaal met een bochel
De oogarts die Anton behandelt besluit de lens te opereren. Met succes: ‘De lens is nu zelfs scherper dan die van het andere oog.’ Maar een aantal weken na deze ingreep krijgt Anton opnieuw problemen met zijn zicht. ‘Ineens hadden de lantaarnpalen die ik zag een bochel. En de hoogspanningsmasten ook.’ Terug in het ziekenhuis blijkt er een ontsteking te zitten die het netvlies omhoog duwt. Dit kan het begin zijn van een nieuwe loslating. Anton krijgt oogdruppels tegen de ontsteking die gelukkig snel helpen.
Klaar met een laserbehandeling
Een kennis van Anton krijgt niet lang na hem ook te maken met zichtklachten. Omdat hij Antons verhaal kent gaat hij op tijd naar de huisarts toe. Ook hij blijkt een scheurtje in het netvlies te hebben, dat met een niet-invasieve laserbehandeling wordt verholpen. ‘Laseren heeft zoveel voordelen,’ zegt Anton, ‘mijn oog is nu toch twee keer geopereerd. Dat geeft risico’s. Al anderhalf jaar lang moet ik voorzichtig zijn met inspanningen, tillen, bukken. Er mag niet teveel druk op mijn oog komen te staan. En daar waar het netvlies heeft losgelaten ben ik een stukje zicht verloren.’
Wees er op tijd bij
Vroege voorlichting aan mensen met bijziendheid is belangrijk, aldus Anton. ‘Vlekken, lichtflitsen, wazig zien of vervorming van het beeld. Bijziende mensen moeten weten dat ze hier alert op moeten zijn.’ De opticien en de optometrist spelen een belangrijke rol als het gaat om voorlichting geven aan mensen met bijziendheid. Anton: ‘Als ik met mijn klachten direct naar de huisarts was gegaan, dan had een operatie en de complicaties mogelijk voorkomen kunnen worden.’
Bent u bijziend en wilt u meer weten over de risico’s en de mogelijk acute oogklachten? Kijk dan hier.